ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) ได้จัดกิจกรรม Culturio Journey : เล่าเรื่องชุมชนมัสยิดบางอ้อ
เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และเข้าใจด้านประวัติศาสตร์ชุมชนและพิพิธภัณฑ์ผ่านเรื่องราวของชุมชนมัสยิดบางอ้อ เพื่อให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้รับองค์ความรู้และประสบการณ์ตรง ที่จะนำไปสู่ความเข้าใจและการพัฒนาทักษะการเล่าเรื่องชุมชนอย่างสร้างสรรค์ พร้อมกับการส่งเสริมการใช้ประโยชน์แพลตฟอร์มการเรียนรู้ทางวัฒนธรรม (Culturio)
💭 เรื่องเล่าโดย แป้น นักเรียนชั้น 12
การที่ได้ไปร่วมกิจกรรมนี้เป็นโอกาสที่ดีในหลายเรื่อง ในฐานะที่หนูเป็นนักเรียน ม.6 ที่เลือกเรียนกลุ่มวิชาสังคมมาตั้งแต่ ม.4 มองว่าการเข้าร่วมเวิร์กช็อปครั้งนี้ทำให้เป้าหมายในอนาคต เป้าหมายในการเข้ามหาวิทยาลัยของหนูชัดเจนมากขึ้น ทำให้หนูได้เข้าใจว่าการทำงานกับข้อมูลแนวนี้ปลายทางมันสามารถต่อยอดเป็นอะไรได้บ้าง
Culturio Journey: เล่าเรื่องชุมชนมัสยิดบางอ้อ
🕌 จัดขึ้นที่ชุมชนบางอ้อซึ่งเป็นพื้นที่ที่อาจารย์ภูมิ ภูติมหาตมะ อาจารย์ประจำสาขาวิชาประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ท้องถิ่นในชุมชนบางอ้อศึกษาอยู่ จึงทำให้การได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูลที่ Immersive สุด ๆ ได้เห็นการทำงานของผู้เชี่ยวชาญในสายประวัติศาสตร์ท้องถิ่นและสายสถาปัตยกรรมซึ่งบรรยายโดย ดร.วสมน สาณะเสน อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรม ศิลปะและการออกแบบ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านสถาปัตยกรรมมุสลิม และยังมีวิทยากรจากในชุมชนที่เรียกว่าเป็นหลักฐานชั้นปฐมภูมิก็ว่าได้ รวมถึงกลุ่มผู้เข้าร่วมด้วยกันที่มีความสนใจในด้านเดียวกันก็มีส่วนทำให้บรรยากาศเหมาะกับการเรียนรู้มาก ๆ
💡 ความรู้กับข้อมูลที่ได้รับจากการเข้าร่วมในครั้งนี้ นับว่าเหมือนเปิดโลกใบเล็กอีกใบ เพราะเมื่อมันเป็นศาสตร์ของ “ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น” แล้ว สเกลของข้อมูลที่จะได้รับก็จะเป็นข้อมูลที่ยิบย่อย บ้างก็อาจไม่ปะติดปะต่อ เนื่องจากสิ่งที่เรามองอยู่นั้นเป็นเส้นประวัติศาสตร์กระแสรองที่ส่วนมากเล่าจากปากของคนในพื้นที่ บ้างก็คาบเกี่ยวกับประวัติศาสตร์กระแสหลักที่เห็นในบทเรียนของทางการ บ้างก็ถูกตีความผ่านหลักฐานที่มีอยู่ในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นตัวอาคารที่เล่าเรื่อง รูปภาพเก่า ๆ ที่ถูกเก็บรักษาเอาไว้ หรือเรื่องเล่าของคนในชุมชนที่เล่าต่อกันมารุ่นสู่รุ่น
💭 ส่วนตัวมองว่าสิ่งเหล่านี้ค่อนข้างถูกให้ความสำคัญน้อยด้วยความที่เป็นชุมชน/พื้นที่เล็ก ๆ ทำให้ผู้คนสนใจน้อย แต่ส่วนตัวคิดว่าแนวคิดของการศึกษาประวัติศาสตร์หรือวิถีชีวิตในอดีตของผู้คนในท้องถิ่นนั้นไม่ได้เป็นแค่การเรียนรู้อดีต แต่มันสะท้อนกลับมาถึงสังคมปัจจุบันที่วิวัฒนาการมาจากสังคมในอดีตที่ shape จนเกิดเป็นตัวตน/อัตลักษณ์ของชุมชนในปัจจุบัน ซึ่งในแต่ละพื้นที่ก็แตกต่างกัน และนั่นทำให้ศาสตร์นี้เป็นศาสตร์ที่น่าสนใจ
การเข้าร่วมครั้งนี้ไม่ได้เพียงแต่ไปฟังเอาความรู้ หรือแค่ไป
นั่งดูเฉย ๆ แต่สิ่งที่หนูได้เรียนรู้จริง ๆ คือ
รู้ตัวเองว่าสิ่งนี้คือสิ่งที่เราสนใจจริง ๆ
🌟 จากที่ได้เห็นการทำงานผ่าน approach ของผู้เชี่ยวชาญต่อข้อมูล ต่อการทำงาน รวมไปถึงขั้นตอนของการทำงานเมื่อปลายทางของข้อมูลเหล่านั้นจะถูก archive และเผยแพร่ ได้เข้าถึงความเป็นจริงของการทำงานสายนี้อีกขั้น ทั้งนี้ทั้งนั้นสิ่งที่การันตีเลยว่าได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรมนี้คือความรู้ ความรู้ในรูปแบบที่แตกต่างไปจากความรู้ที่เคยเข้าถึงผ่านโรงเรียนหรือการค้นคว้าด้วยตัวเอง เป็นความรู้ที่ไม่เคยรู้มาก่อน ความรู้จากประสบการณ์ที่ไม่เคยสัมผัส
ติดตามบทความและภาพกิจกรรมเพิ่มเติมได้ที่เพจโรงเรียนเพลินพัฒนา 👇
